
<p>„Wierzę w istnienie tajnego rządu światowego” – powiedziało 45% uczestników ankiety przeprowadzonej w 2014 r. przez firmę VTsIOM. ;Respondenci potwierdzili: ich zdaniem pewna organizacja lub grupa osób kontroluje działania władz wielu państw i wpływa na politykę światową.</p>



<p>Wielu uczestników ankiety jest o tym nie tylko przekonanych, ale potrafi również wskazać osoby, które są częścią organizacji. ;Najpopularniejszymi opcjami są politycy, oligarchowie i masoni.</p>



<p>Pod wieloma względami zainteresowanie, a nawet strach w związku z tajnymi stowarzyszeniami jest podsycane przez media. ;Materiały o masonach często pojawiają się w rosyjskich mediach i budzą nieustanne zainteresowanie publiczności.</p>



<blockquote class="wp-block-quote is-layout-flow wp-block-quote-is-layout-flow"><p>Posiadają tajemnice starożytności, odprawiają tajemnicze rytuały i oczywiście rządzą światem. ;Zastanówmy się, kim są masoni i dlaczego wciąż się ich boją.</p></blockquote>



<p>Na przykład wydanie programu telewizyjnego REN „Dziwny czyn” o tajnych stowarzyszeniach otrzymało ponad milion wyświetleń na YouTube. ;Jednocześnie inne odcinki programu cieszą się znacznie mniejszą popularnością: na przykład program o podróżach w czasie obejrzano około 300 tysięcy razy.</p>



<h4 class="has-text-align-center wp-block-heading">Kto się boi masonów?</h4>



<p>Stwierdzenia w programie o tajnych stowarzyszeniach są niezwykle prowokacyjne. ;Jeden z ekspertów programu mówi na przykład: „Wszystkie wojny światowe są organizowane przez masonów, nie ma co do tego wątpliwości”.</p>



<p>Wierzą w wpływ masonów na sytuację polityczną nie tylko w Rosji. ;Na przykład podczas wyścigu wyborczego we Francji w 2012 roku dwa największe tygodniki poświęciły kilka artykułów tajnemu stowarzyszeniu.</p>



<p>L&#8217;Express opublikował na okładce nagłówek „Masoni: jak manipulują kandydatami”, a Le Point odpowiedział artykułem „Masoni – intruzi granic”.</p>



<p>Temat wzbudził żywe zainteresowanie: zwykle w sprzedaży detalicznej sprzedaje się około 73 000 egzemplarzy L&#8217;Express, ale artykuł o masonach pomógł sprzedać 80 000 egzemplarzy. ;Obecnie autor artykułu, François Koch, prowadzi osobny blog na stronie tygodnika poświęconego masonerii.</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/89407406.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s89407406.jpg" alt="" width="591" height="362"/></a></figure></div>



<p>Sam Koch mówi: „Ten temat nigdy nie przestaje interesować czytelników. ;Uwagę przyciąga tajemnica.”</p>



<p>Materiały o masonach niezmiennie wzbudzają zainteresowanie, a prowokacyjne wnioski tylko je wzmacniają. ;Publikacje nieustannie konkurują o publiczność, więc nie opłaca się odmawiać tak niezawodnego sposobu na przyciągnięcie czytelników.</p>



<p>Tradycyjne media przechodzą trudny okres: część ich potencjalnych odbiorców trafia do Internetu, więc redaktorzy będą nadal zwracać się do tematu masonerii jako wiarygodnego źródła uwagi czytelników.</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/58308324.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s58308324.jpg" alt="" width="613" height="392"/></a></figure></div>



<h4 class="has-text-align-center wp-block-heading">Legenda masonów</h4>



<p>Kiedy pojawiła się masoneria? ;Sami masoni śledzą historię swojego społeczeństwa od niepamiętnych czasów &#8211; budowy Świątyni Salomona.</p>



<p>Według legend budowniczowie świątyni utworzyli bractwo wzajemnego wsparcia i przekazywania wiedzy o architekturze. ;Główne wątki mitologiczne masonerii związane są z epoką biblijną, na przykład legendą o śmierci mistrza Hirama.</p>



<p>Według legendy Hiram nadzorował budowę świątyni Salomona. ;Pod nim robotnicy zostali podzieleni na trzy kategorie &#8211; praktykantów, praktykantów i brygadzistów. ;Praca była opłacana w zależności od kategorii, do której należał pracownik. ;Najwięcej oczywiście otrzymali rzemieślnicy.</p>



<p>Dla każdego „kroku” Hiram opracował specjalne znaki i hasła: gdy nadszedł czas otrzymania zapłaty za pracę, budowniczy z ich pomocą potwierdził, że należy do jednej z kategorii. ;Doprowadziło to do śmierci Hirama: pewnego dnia trzech robotników postanowiło siłą wyłudzić od niego hasło, zgodnie z którym brygadziści otrzymali zapłatę.</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/43915200.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s43915200.jpg" alt="" width="592" height="381"/></a></figure></div>



<p>Według innej rozpowszechnionej wersji studenci nie byli zainteresowani pieniędzmi &#8211; chcieli poznać tajemnicę harmonii architektury i świata, której właścicielem był tylko wielki mistrz Hiram.</p>



<p>Bez względu na powód, kiedy architekt odmówił wyjawienia tajemnicy, robotnicy zabili go i pochowali w lesie. ;Na grobie zabójcy zostawili gałązkę akacji, która zakorzeniła się w ziemi &#8211; tak inni bracia-budowniczowie dowiedzieli się, gdzie został pochowany Hiram.</p>



<p>W tej legendzie „zaszyfrowane” są podstawowe zasady masonerii.</p>



<p>Bracia dzielą się na czeladników, czeladników i mistrzów – każdy stopień odzwierciedla stopień zaangażowania uczestnika w życie bractwa. ;Masoni wymieniają między sobą wiedzę, przy czym zachowanie tajemnicy wiedzy ma fundamentalne znaczenie.</p>



<p>Członkowie społeczeństwa odprawiają rytuały i poszukują znaczenia symboli masońskich. ;Na przykład gałąź akacji symbolizuje odrodzenie po śmierci, czystość i świętość.</p>



<p>Refleksja nad symbolami to ważny sposób przechodzenia przez hierarchię stopni: odkrywając nowe interpretacje, uczeń staje się uczniem, a później mistrzem.</p>



<p>Ważne jest, że masoni nie mają jednolitych dogmatów, dlatego interpretacja symboli może się znacznie różnić. ;Również legenda o Hiramie stanowiła podstawę rytuału inicjacji masona na stopień mistrza.</p>



<h4 class="has-text-align-center wp-block-heading">Od legendy do historii</h4>



<p>Historycy masonerii zgadzają się, że legenda o Hiramie jest opowieścią czysto symboliczną, a początków masonerii należy szukać znacznie później. ;Zwykle za początek masonerii uważa się średniowieczne bractwa masonów, co jest zgodne z nazwą społeczeństwa (angielski masoni i franc-maçons to „wolni masoni”).</p>



<p>W średniowieczu murarze jednoczyli się wokół dużych projektów budowlanych. ;Na przykład na przestrzeni wieków zbudowano wiele katedr, a robotnicy osiedlili się w pobliżu tego miejsca. ;Uważa się, że samo słowo „loża”, które obecnie nazywa się stowarzyszeniami masońskimi, pochodzi od angielskiej loży: tzw. lokalu, w którym przechowywano instrumenty.</p>



<p>Z czasem stowarzyszenia budowniczych pozyskały organizację sklepową. ;Pojawiły się surowe zasady, które regulowały przyjmowanie nowych członków do bractwa, rozwiązywanie konfliktów między braćmi, tryb wypłaty pracy i wypłaty odszkodowania w razie wypadku na budowie.</p>



<p>Podobnie jak inne średniowieczne stowarzyszenia zawodowe, cechy wspierały finansowo braci w trudnych sytuacjach.</p>



<p>Wraz z zakończeniem budowy katedr na wielką skalę, w XVII-XVIII wieku, stowarzyszenia murarskie stopniowo popadały w ruinę. ;W Anglii do bractw coraz częściej dołączali ci, którzy nie mieli nic wspólnego z budownictwem, nazywano ich „zewnętrznymi murarzami”. ;Byli to ludzie bogaci i oświeceni.</p>



<p>W połowie XVII wieku do loży dołączył antykwariusz Elias Ashmole – jego kolekcja stała się podstawą najstarszego muzeum publicznego w Wielkiej Brytanii. ;Pod koniec stulecia masonem został król Wilhelm III Orański.</p>



<p>Historycy sugerują, że to „zewnętrzni murarze” postanowili tworzyć nowe towarzystwa edukacyjne w „skorupie” istniejących bractw murarskich, aby nie przyciągać zbytniej uwagi władz.</p>



<p>Sytuacja polityczna w Anglii pod koniec XVII w. była burzliwa, w 1688 r. miał miejsce kolejny zamach stanu, zwany Chwalebną Rewolucją. ;Przy niestabilności społeczeństwa wszelkiego rodzaju spotkania są podejrzane, więc bractwa budowniczych mogą stać się kamuflażem dla spotkań oświeconych i bogatych „masonów z zewnątrz”.</p>



<p>Masoni odziedziczyli wiele swoich symboli od średniowiecznych budowniczych. ;Słynne kompasy i kwadraty reprezentują naukę, umiejętność wyznaczania granic i rozpoznawania prawdy. ;Biały fartuch ucznia symbolizuje wysokie standardy etyczne, którymi powinien kierować się mason.</p>



<p>Współczesna historia masonerii sięga 24 czerwca 1717 roku. ;Następnie przedstawiciele czterech lóż londyńskich zebrali się w tawernie „Goose and Spit” i postanowili stworzyć zjednoczoną Wielką Lożę Londynu i Westminsteru.</p>



<p>Małe loże działały jak dotychczas, ale od 1717 r. ich członkowie odbywali coroczne wspólne spotkania, na których wymieniali się doświadczeniami. ;Ten schemat jest powtarzany przez współczesną masonerię – masoni nie mają centralnej organizacji zarządzającej.</p>



<p>Kilka lóż masońskich na pewnym terytorium jest zjednoczonych w Wielkiej Loży. ;Co więcej, taka wiodąca organizacja nie może istnieć sama, musi być uznana przez inne Wielkie Loże.</p>



<p>Tak więc loże są połączone stosunkami międzynarodowymi, podobnie jak te dyplomatyczne. ;Każda loża może przeprowadzać własne rytuały i interpretować symbole masońskie na swój własny sposób.</p>



<h4 class="has-text-align-center wp-block-heading">Co robią masoni?</h4>



<p>Na początek zastanówmy się nad definicją pojęcia „wolnomularstwo”. ;Według słownika wyjaśniającego zredagowanego przez SI Ożegowa, masoneria jest „ruchem religijnym i etycznym z mistycznymi rytuałami, zwykle łączącym zadania samodoskonalenia moralnego z celami pokojowego zjednoczenia ludzkości w religijnym zjednoczeniu braterskim”.</p>



<p>Źródła pozwalają wyobrazić sobie, czym było „moralne samodoskonalenie”: wspomnienia, listy i osobiste pamiętniki masonów, w tym rosyjskie.</p>



<p>Opowiedziała o tym w rozmowie z Naked Science kierownik Działu Projektowania Naukowego Wystaw i Ekspozycji Państwowego Muzeum Historii Religii, kandydatka filozofii Marina Ptichenko.</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/86253343.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s86253343.jpg" alt="" width="525" height="370"/></a></figure></div>



<p>Według Mariny Pticzenko „nowo adoptowany brat miał mentora, który pomógł mu podążać ścieżką samokształcenia. ;Mason musiał prowadzić codzienne wpisy do pamiętnika i okresowo informować mentora o wykonanej pracy. ;Człowiek musiał próbować „żyć” każdego dnia &#8211; pod koniec dnia zastanawiać się, myśleć o swoich działaniach i myślach. ;<;&#8230;>; Trzeba też pomyśleć o pożytecznej lekturze: która z ksiąg miała na niego największy wpływ, zrobiła największe wrażenie i dlaczego, jakich strun jego duszy dotknął.</p>



<p>Dlatego mason musi nieustannie poświęcać się pracy nad sobą i swoimi działaniami, jednocześnie „szlifując” i kształcąc się. ;Są bardzo wzruszające pamiętniki, w których pewien właściciel ziemski, który posiadał setki poddanych dusz, napisał w swoim pamiętniku: „Dziś oddawałem się gniewowi, bardzo mi wstyd” itp. ”</p>



<p>Refleksja jest również ważna dla współczesnych masonów.</p>



<p>Innym przejawem działalności masońskiej jest pisanie tzw. „dzieł architektonicznych”. ;Gatunki tych utworów są tradycyjne: reportaż, artykuł, esej, recenzja, tłumaczenie. ;Według informacji na stronie Wielkiej Loży Rosji tematami prac mogą być problemy historii, filozofii i symboliki masonerii. ;Teksty czytane są na spotkaniach loży, a niektóre z nich można znaleźć w domenie publicznej w Internecie.</p>



<p>Historycznie działalność masonów związana jest z działalnością charytatywną i edukacją. ;Wielu oświeconych XVIII wieku było członkami lóż masońskich, w tym rosyjskich. ;Na przykład masonem był Nikołaj Nowikow, który zasłynął nie tylko publikacją czasopism satyrycznych, ale także publikacją rzadkich źródeł historycznych.</p>



<p>Marina Ptichenko mówi: „Dzisiaj wokół masonerii nie ma specjalnej tajemnicy: wiemy, jak przebiegają rytuały, znamy nawet niektóre hasła, którymi masoni rozpoznają się nawzajem (chociaż okresowo je zmieniają) itd. dzieła architektoniczne masonów , a specjalne loże zajmują się historią masonerii, a także publikują wyniki swoich badań ”.</p>



<p>Czego masoni nie poruszają na swoich spotkaniach? ;Co dziwne, kwestie polityczne. ;Całkowity zakaz omawiania polityki w lóż jest zapisany w Konstytucjach Andersona.</p>



<p>Brytyjski mason James Anderson zaczął opracowywać ten dokument po pojawieniu się Wielkiej Loży Londynu i Westminsteru w 1717 r., w 1723 r. książka została opublikowana w Anglii. ;Zawiera historię masonerii i podstawowe zasady, których przestrzegają wszyscy masoni.</p>



<h4 class="has-text-align-center wp-block-heading">Historia spiskowców masońskich</h4>



<p>Tajny charakter lóż masońskich i ich szerokie powiązania międzynarodowe od początku budziły podejrzenia władz. ;Zakaz działalności lóż rozpoczęto w połowie XVIII wieku.</p>



<p>W Holandii spotkania masońskie zostały zakazane w 1735, w Szwecji w 1738, w Zurychu w 1740. ;Kilka bulli i encyklik papieży poświęconych jest potępieniu masonów jako niebezpiecznej sekty, pierwszy taki dokument został opublikowany w 1738 roku.</p>



<p>Krytyka wobec masonów nasiliła się po rewolucji francuskiej. ;W 1797 ukazała się książka opata Augustina Barruela Pomocnik historii jakobinizmu.</p>



<p>Autor twierdził, że „potrójny spisek” doprowadził do rewolucji. ;Według Barruela w grę wchodziły trzy grupy awanturników.</p>



<p>Pierwszych nazwał „sofistami ateizmu” – byli to ateistyczni filozofowie Oświecenia. ;Druga, „sofiści oburzenia” to twórcy liberalizmu, Jean Jacques Rousseau i Charles Louis Montesquieu, którzy opowiadali się za naturalną wolnością jednostki, rozdziałem władzy i równością wobec prawa. ;Co ciekawe, zarówno Rousseau, jak i Monteskiusz byli masonami. ;Jeszcze inni, „sofiści anarchii”, to masoni i bawarscy iluminaci, którzy według Barruela wzywali do całkowitego zniesienia państw w imię światowego braterstwa ludzi.</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/94773853.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s94773853.jpg" alt="" width="547" height="459"/></a></figure></div>



<p>Barruel uważał, że „sofiści” nie tylko starali się zaszczepić ateistyczne poglądy i idee równości, ale także chcieli z czasem zniszczyć wszelkie formy organizacji politycznej i społecznej, kierując się zasadami moralnymi Kościoła katolickiego.</p>



<p>Z punktu widzenia autora „Aide Memoirs…” byli „dyrektorami” rewolucji, tworząc system, który doprowadził do obalenia monarchii.</p>



<p>Potrójna struktura spisku wpisuje się w formułę „wolność, równość i braterstwo” – Barruel uważał, że słowa te zawierają tajemną wiedzę masonów.</p>



<p>Opat argumentował, że sama struktura tajnych stowarzyszeń, składająca się z oddzielnych lóż, pomaga utrzymać konspirację w tajemnicy. ;Swój wniosek zilustrował historią bawarskich iluminatów &#8211; filozoficznego i mistycznego stowarzyszenia ostatniej tercji XVIII wieku.</p>



<p>Iluminaci rzeczywiście wezwali do radykalnych reform politycznych. ;Stowarzyszenie to powstało w 1776 roku niezależnie od masonerii, ale od początku lat 80. XVIII wieku iluminaci zaczęli dołączać do lóż masońskich, aby wykorzystać swoją popularność do szerzenia swoich idei. ;W 1785 roku działalność iluminatów bawarskich została oficjalnie zakazana.</p>



<p>„Zakaz działalności iluminatów przez władze bawarskie w 1785 r. i opublikowanie tajnych dokumentów zakonu, które wpadły w ręce policji, wywołały prawdziwą panikę zarówno wśród samych masonów, którzy nagle dowiedzieli się, że robią z nich narzędzia w niebezpiecznej grze i wśród swoich tradycyjnych przeciwników” – pisze rosyjski historyk i krytyk literacki Andriej Zorin.</p>



<p>Mimo zakazu działalności bawarskich iluminatów Barruel wierzył, że istnieje wiele innych „komórek” społeczeństwa, które potajemnie nadal działają i zamierzają całkowicie zniszczyć system polityczny Europy.</p>



<p>Europejczycy byli przerażeni rewolucją i wojnami, które po niej nastąpiły, a wielu zdecydowanie popierało teorię opata Barruela.</p>



<p>„Pamiętniki…” były omawiane w największych pismach polityczno-literackich, a dwa lata po wydaniu książka została przetłumaczona na język angielski i do XX wieku była regularnie wznawiana.</p>



<p>Rok po wydaniu „Aide Memoirs…” brytyjski fizyk John Robinson wydał pracę zatytułowaną „Dowód tajnego spisku przeciwko wszystkim religiom i rządom Europy”, powtarzając większość wypowiedzi Barruela. ;Obie książki wywołały potężną falę dyskusji i imitacji.</p>



<p>Zarówno Barruel, jak i Robinson nie próbowali rozróżniać informacji o masonach, iluminatach i innych tajnych stowarzyszeniach. ;Im bardziej popularne stawały się książki, tym wyraźniej pojawiał się jeden obraz konspiratora, w którym łączyły się wszystkie negatywne cechy.</p>



<p>Ponieważ masoneria była najstarszym i najbardziej znanym ruchem i miała reprezentacje w wielu krajach europejskich, ten obraz w umysłach Europejczyków był mocno związany z masonerią.</p>



<p>Innym zjawiskiem, które wpłynęło na reputację masonów, jest antysemityzm. ;Masoni w swoich rytuałach i dyskusjach często zwracali się nie tylko do symboliki Starego Testamentu, ale także do historii i symboliki Kabały, mistycznego ruchu w judaizmie.</p>



<p>Dlatego świadomość masowa połączyła Żydów i masonów. ;Tak więc historycznie ukształtowany negatywny stosunek do Żydów znalazł częściowo odzwierciedlenie w masonerii.</p>



<p>Współczesne teorie spiskowe odzwierciedlają wiele nauk zawartych w książce Barruela i antysemitów z XIX i XX wieku.</p>



<p>Na przykład czytamy w książce ekonomisty i publicysty Olega Płatonowa „Rosja pod rządami masonów”, wydanej przez wydawnictwo „Russkiy Vestnik” w 2000 roku: „Masoneria we wszystkich swoich przejawach jest tajną społecznością przestępczą dążącą do celu osiągnięcia dominacji nad światem na bazie narodu żydowskiego. ;Rosyjski Kościół Prawosławny zawsze potępiał masonerię, słusznie uważając ją za przejaw satanizmu. ;<;&#8230;>; Masoneria zawsze była najgorszym wrogiem ludzkości, tym bardziej niebezpieczną, że próbowała ukryć swoją tajną działalność przestępczą zasłoną fałszywych dyskursów o samodoskonaleniu i dobroczynności. ;<;&#8230;>; Wpływy masońskie były jednym z głównych czynników wszystkich wojen, rewolucji i wielkich wstrząsów XVIII – XX wieku.”</p>



<div class="wp-block-image"><figure class="aligncenter is-resized"><a href="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/31427391.jpg" target="_blank" rel="noreferrer noopener"><img src="http://earth-chronicles.ru/_nw/1255/s31427391.jpg" alt="" width="522" height="277"/></a></figure></div>



<p>W swojej książce Płatonow stwierdza: „Zwykły rytuał masoński w naszych czasach schodzi na dalszy plan. ;Większość „pracy masońskiej” nie jest już wykonywana w tradycyjnych lożach masońskich, ale w różnych zamkniętych organizacjach typu masońskiego”.</p>



<p>Wśród tych organizacji jest między innymi PEN Club, międzynarodowa organizacja praw człowieka zrzeszająca pisarzy, poetów i dziennikarzy.</p>



<p>Publicysta wysuwa wiele niezwykle śmiałych twierdzeń. ;Podobnie jak opat Barruel pod koniec XVIII wieku, łączy wiele koncepcji w jednego spiskowca. ;Płatonow łączy koncepcję „loży masońskiej” z niejasnymi definicjami „zamkniętych organizacji typu masońskiego” i „świata za kulisami” i twierdzi, że rosyjscy masoni są finansowani przez CIA.</p>



<p>Twierdzi również, że za upadkiem rubla w 1994 roku (&#8222;Czarny wtorek&#8221;) i kilkoma wojnami pod koniec XX wieku stoją masoni.</p>



<p>Jednocześnie Płatonow nie dostarcza dowodów na swoje zeznania. ;W spisie odniesień wykorzystanych przy przygotowaniu książki znajduje się tylko 21 źródeł, z czego 15 to publikacje w mediach. ;Na liście znajduje się także słynna książka Niny Berberovej „Ludzie i loże”, napisana dla szerokiego grona czytelników i tylko dwa dokumenty z archiwów.</p>



<p>Jedno z pozostałych źródeł nosi tytuł: „Materiały specjalnych opracowań analitycznych (według wewnętrznych informacji masońskich)”. ;Płatonow nie podaje ani autora, ani dorobku „specjalnej pracy analitycznej”.</p>



<p>Autor wielokrotnie odwołuje się do takich „nienazwanych źródeł”. ;Książka postuluje wysoki poziom analizy najbardziej złożonych problemów politycznych, ale jednocześnie nie wykorzystuje jako źródła żadnej pracy naukowej.</p>



<p>Co roku w Rosji i za granicą publikowane są setki książek o teoriach spiskowych, zbudowanych według tego samego schematu: swobodne mylenie pojęć, głośne stwierdzenia nie poparte faktami, brak bazy naukowej.</p>



<p>Wizerunek konspiratora masońskiego jest aktywnie wykorzystywany na całym świecie. ;W 2007 roku Amerykanin Edward Lewis Brown wezwał współobywateli, aby nie płacili federalnego podatku dochodowego – jego zdaniem za podwyżką tego podatku stoją masoni i iluminaci.</p>



<p>Wiele teorii spiskowych popularnych na całym świecie nie może obejść się bez „wolnych masonów”. ;Masoni są oskarżani o zabójstwo Johna F. Kennedy&#8217;ego, fałszowanie zdjęć z Księżyca i współpracę z gadami. ;Absurdalność tych pomysłów nie przeszkadza w ich popularności.</p>

GENEZA ŚWIATOWEGO SPISKU – JAK NIEBEZPIECZNI SĄ MASONI ?
