Choroby nowotworowe sa jedną z największych bolączek współczesności.. Ale nowe meta badanie pokazało, że ostatnio coś się zmieniło i to na gorsze. Od 1990 r. liczba osób dorosłych w wieku poniżej 50 lat z chorobą nowotworową dramatycznie wzrosła na całym świecie.
Niepokojące jest to, że wzrost zachorowań na raka we wczesnym stadium nie wydaje się zwalniać – a poprawa badań przesiewowych nie wydaje się w pełni wyjaśniać tego trendu. Odkryto, że ryzyko to wzrasta z każdym pokoleniem. Na przykład osoby urodzone w 1960 roku mają wyższe ryzyko zachorowania na raka przed 50 rokiem życia niż osoby urodzone w 1950 roku i przewiduje się, że ten poziom ryzyka będzie nadal rósł w kolejnych pokoleniach.
To, że liczba nowotworów rośnie w dzisiejszym społeczeństwie, nie jest niczym nowym. Naukowcy już wiedzą, że od lat 40. i 50. XX wieku obserwuje się wzrost liczby osób z zaawansowaną chorobą nowotworową, co oznacza rozwój nowotworu po 50. roku życia. Jednak zespół badawczy chciał dowiedzieć się, czy liczba wczesnych nowotworów również rośnie u osób poniżej 50. roku życia.
Aby to zrobić, musieli badać osoby urodzone w latach 50. i 60., ale od lat 90. badać zachorowalność na raka. W przeglądzie przeanalizowano dane dotyczące 14 typów raka: piersi, jelita grubego (CRC), endometrium, przełyku, pozawątrobowych dróg żółciowych, pęcherzyka żółciowego, głowy i szyi, nerek, wątroby, szpiku kostnego, trzustki, prostaty, żołądka i tarczycy. Wszystkie te nowotwory rosły wśród dorosłych w wieku poniżej 50 lat w latach 2000-2012, zgodnie z globalnymi danymi dotyczącymi raka.
Ale naukowcy poszli dalej i przeanalizowali wszystkie dostępne badania, które mogą rzucić światło na możliwe czynniki ryzyka tych nowotworów. Przeszukali również literaturę pod kątem unikalnych klinicznych i biologicznych cech guzów w nowotworach o wczesnym początku w porównaniu z nowotworami o późnym początku, zdiagnozowanymi po 50 roku życia. Celem, powołując się na tytuł artykułu, było ustalenie: „Czy rak o wczesnym początku jest globalną epidemią?”
Zgodnie z uzyskanymi wynikami odpowiedź jest pozytywna. Przynajmniej tak się wydaje od lat 90-tych. Zapadalność na nowotwory o późnym początku (urodzonych pod koniec XIX i na początku XX wieku) zaczęła rosnąć w latach 50., podczas gdy zapadalność na nowotwory o wczesnym początku (urodzonych w połowie XX wieku) zaczęła rosnąć dopiero w początku lat 90.
Więc co się zmieniło, aby osoby, które skończyły 50 lat po latach 90. były bardziej narażone na raka o wczesnym początku? Jedną z najistotniejszych zmian jest rozszerzenie badań przesiewowych, co niewątpliwie przyczyniło się do wzrostu częstości wczesnego wykrywania nowotworów. Zespół zauważa jednak, że samo to nie może w pełni wyjaśnić zmiany – zwłaszcza, że liczba niektórych nowotworów o wczesnym początku rośnie nawet w krajach bez programów badań przesiewowych. Wydaje się również, że istnieje rzeczywisty wzrost zachorowalności na wczesne formy kilku rodzajów raka.
Oprócz lepszego wykrywania nowotworów we wczesnym stadium, dowody sugerują, że „przesunięcie” w liczbie zachorowań na raka faktycznie nastąpiło wcześniej, gdy osoby w średnim wieku były dziećmi, mniej więcej w połowie ubiegłego wieku. Nie jest tajemnicą, że od tego czasu nasze życie bardzo się zmieniło – zwłaszcza wraz z pojawieniem się wysoko przetworzonej żywności – a odkrycia sugerują, że w grę wchodzi pewna kombinacja diety, stylu życia, wagi, narażenia środowiskowego i mikrobiomu.
Spośród 14 badanych przez nas nowotworów, osiem było związanych z układem pokarmowym. Jedzenie, które jemy, odżywia mikroorganizmy w naszych jelitach. Dieta bezpośrednio wpływa na skład mikrobiomu, a ostatecznie te zmiany mogą wpływać na ryzyko choroby i wynik.
Inne czynniki ryzyka obejmują słodkie napoje, cukrzycę typu 2, otyłość, siedzący tryb życia i spożywanie alkoholu, a wszystkie te czynniki znacznie wzrosły od lat 50. XX wieku. Co ciekawe, podczas gdy długość snu dorosłych nie zmieniła się drastycznie w ciągu ostatnich kilku dekad, dzieci śpią znacznie mniej niż kilkadziesiąt lat temu, zauważa zespół.
Oczywiście to badanie jest dalekie od rozstrzygnięć w tej materii. Jest to przegląd dotychczasowych badań. Dlatego zespół nie był w stanie wprowadzić w nim żadnych zmian i bezpośrednio zmierzyć ich wpływu. Nie mieli również zbyt wielu danych z krajów o niskich i średnich dochodach, ale sugerują, że „wzrost zachorowań na raka o wczesnym początku prawdopodobnie będzie coraz bardziej widoczny w tych krajach, potencjalnie prowadząc do globalnej pandemii raka o wczesnym początku”.
Badanie zostało opublikowane w czasopiśmie Nature Reviews Clinical Oncology.