”OSTATNI PAPIEŻ” I APOKALIPSA – OSTATECZNE PRZEPOWIEDNIE WATYKANU !

Śmierć papieża Franciszka ponownie rozbudziła dyskusję o przyszłości Kościoła katolickiego. Zarówno w kręgach wiernych, jak i w mediach pojawiają się rozmaite przepowiednie, wizje i teorie próbujące przewidzieć losy Kościoła po zakończeniu jego pontyfikatu.

W niniejszym artykule przybliżymy szerokie spektrum proroctw i prognoz na ten temat – począwszy od tradycyjnych katolickich objawień i proroctw uznanych świętych, przez współczesne wizje mistyków (także kontrowersyjne i niezatwierdzone), po analizy teologiczne oraz teorie ezoteryczne i konspiracyjne.

Zaprezentowane zostaną zarówno opinie konserwatywne (pochodzące z głównego nurtu – mainstreamowe), jak i bardziej alternatywne.

Co powiedziała Matka Boża Fatimska?

W historii Kościoła istnieje bogata tradycja proroctw, które wierni interpretowali jako odnoszące się do przyszłych losów wspólnoty. Jednym z nich jest trzecia tajemnica fatimska, ujawniona dopiero w 2000 roku, która zawiera symboliczną wizję prześladowania Kościoła​.

Pastuszkom ukazano „biskupa odzianego w biel” (którego uważali za papieża) idącego przez zrujnowane miasto pełne trupów, modlącego się za zabitych. Na szczycie wzgórza papież ten zostaje zamordowany przez żołnierzy, a wraz z nim giną duchowni i osoby świeckie.

Watykan zinterpretował to jako proroctwo cierpień Kościoła w XX wieku – zwłaszcza męczeństwa papieży (np. zamach na Jana Pawła II) i wiernych w czasach wojen i totalitaryzmów. Kardynał Joseph Ratzinger (późniejszy papież Benedykt XVI) podkreślił, że wizja ta przedstawia drogę krzyżową Kościoła w „wieku męczenników” i że modlitwa może złagodzić jej spełnienie​.

Niektórzy sądzą jednak, że pełna treść proroctwa nie została ujawniona – domniemane „czwarte” lub ukryte przesłanie miałoby rzekomo mówić o kryzysie wiary i wielkiej apostazji odgórnej w Kościele. Przywołuje się często słowa kardynała Mario Ciappiego, iż „w Trzeciej Tajemnicy przepowiedziano między innymi, że wielka apostazja w Kościele rozpocznie się od szczytu”​.

Choć Watykan oficjalnie temu zaprzecza, interpretacje tradycjonalistyczne sugerują, że Fatima ostrzega przed wewnętrznym kryzysem – być może rozłamem lub błędami doktrynalnymi w najwyższych kręgach Kościoła, jeśli ludzkość się nie nawróci​.

Matka Boża Fatimska w swym orędziu wezwała do modlitwy, pokuty i poświęcenia Rosji Niepokalanemu Sercu – obietnicą była odnowa wiary i okres pokoju, o ile prośby te zostaną spełnione.

Fatima jest uznanym przez Kościół objawieniem, a jej przesłanie (w interpretacji oficjalnej) nie zapowiada upadku Kościoła, lecz wzywa do nawrócenia, aby uniknąć kar (wojen, prześladowań)​. Sam papież Franciszek mocno identyfikował się z tym orędziem – w 2022 r. dokonał aktu ponownego poświęcenia Rosji i Ukrainy Maryi w duchu Fatimy.

Objawienie z La Salette

Innym proroctwem mającym odnosić się do losów Kościoła katolickiego po śmierci papieża Franciszka jest wizja z La Salette (z 1846 roku) – objawienie Matki Bożej we francuskich Alpach, znane z tonu apokaliptycznego.

Maryja przekazała tam dwojgu pastuszkom tajemnice dotyczące przyszłości wiary. W powszechnie cytowanej (choć kontrowersyjnej) wersji sekretu spisanej przez wizjonerkę Melanię Calvat pojawiają się słowa: „Rzym utraci wiarę i stanie się siedzibą Antychrysta”.

Mówi się też o Kościele pogrążonym w zaćmieniu (ciemności) i o wielkich karach (klęskach) przed nadejściem pokoju. Ta niezwykle mocna przepowiednia bywa interpretowana jako zapowiedź upadku duchowego samego Watykanu – np. w postaci przyszłego zeświecczenia lub odstępstwa w centrum Kościoła.

Należy jednak zaznaczyć, że Kościół ma do tych słów ostrożny stosunek. Objawienie w La Salette zostało uznane (w roku 1851) co do samego faktu ukazania się Maryi, ale pełna, rozbudowana wersja proroctw opublikowana później przez Melanię (w roku 1879) nie posiada autoryzacji Kościoła. Istnieją dowody, że dodano do niej własne interpretacje – m.in. proroctwa niespełnione co do XIX wieku​. Kościół zwraca uwagę, że słynne zdanie o „Rzymie i Antychryście” mogło wcale nie być częścią oryginalnej tajemnicy przekazanej papieżowi​. Niemniej jednak, w kręgach tradycjonalistycznych i konspiracyjnych La Salette stało się podstawą obaw, że kiedyś w Rzymie nastąpi wielka zdrada wiary.

Katoliccy komentatorzy głównego nurtu odpierają te tezy: wskazują, że owszem, Pismo Święte zapowiada wielką apostazję przed końcem czasów (2 Tes 2,3) oraz panowanie Antychrysta, ale nie oznacza to, że papież miałby nim być​. Antychryst według Tradycji będzie raczej świeckim władcą-uzurpatorem, który prześladuje Kościół, a nie papieżem​. Tym samym fragment z La Salette, jeśli jest autentyczny, można rozumieć tak, że sama stolica w Rzymie zostanie opanowana przez bezbożną władzę, zaś papież i wierni będą musieli działać w podziemiu (podobnie jak to było w pierwszych wiekach)​. Maryja z La Salette zapowiedziała również odrodzenie: „Kościół zostanie na nowo oświetlony” po okresie prób, co interpretowane jest jako przyszły tryumf odnowionej wiary.

Objawienie z Akity (1973 r.)

Stosunkowo niedawne objawienie maryjne w Akicie (Japonia) zostało zaaprobowane przez lokalnego biskupa jako godne wiary. Słowa Matki Bożej z 13 października 1973 roku okazały się uderzająco zbieżne z przesłaniem Fatimy. Maryja przestrzegła, że jeśli ludzie się nie nawrócą, spadnie na świat straszliwa kara: „ogień z nieba” zniszczy znaczną część ludzkości, „ci co przeżyją będą zazdrościć zmarłym”.

W kontekście losów Kościoła szczególnie znamienna jest inna część tego przesłania: „Dzieło diabła przeniknie nawet do Kościoła w taki sposób, że będzie się widziało kardynałów przeciw kardynałom, biskupów przeciw biskupom”​. Matka Boża z Akity zapowiedziała, że kapłani czczący Ją będą prześladowani przez współbraci, ołtarze i kościoły zdewastowane, a Kościół pełen będzie tych, którzy przyjmują kompromisy​.

To dramatyczne proroctwo jasno mówi o wewnętrznym rozdarciu wśród kościelnej hierarchii: jawnej polaryzacji w łonie Kościoła na tle wierności Maryi i prawdzie. W oczach wielu wiernych słowa z Akity znalazły odzwierciedlenie już dziś – widzą oni konflikty między kardynałami w sprawach doktryny, rozbieżne nurty (tradycyjny vs postępowy) oraz liczne wystąpienia księży z kapłaństwa w ostatnich dekadach​.

Przepowiednia ta bywa interpretowana jako zapowiedź możliwego rozłamu lub schizmy, jeśli diabelska infiltracja będzie postępować. Jednocześnie orędzie z Akity, podobnie jak Fatima, wzywa przede wszystkim do różańca i pokuty. Podkreśla, że modlitwa za papieża i biskupów jest konieczna każdego dnia​.

Kościół oficjalnie odczytuje Akitę jako ponaglenie do nawrócenia – nie traktuje tego jako zwiastun całkowitego upadku Kościoła, lecz raczej ostrzeżenie przed wewnętrznym kryzysem i karą za grzechy ludzkości, możliwą do oddalenia dzięki wierze.

Przepowiednia Świętego Malachiasza

Jedno z najsłynniejszych proroctw związanych z papiestwem przypisuje się św. Malachiaszowi, średniowiecznemu biskupowi z Irlandii. Tekst zwany „Proroctwem papieży” wymienia podobno 112 łacińskich mott opisujących kolejnych papieży od XII wieku aż po „koniec czasów”.

Ostatnim na liście (po Benedykcie XVI, który miał być przedostatni jako „Gloria Olivae”) jest tajemniczy „Petrus Romanus” (Piotr Rzymianin)​.

Proroctwo głosi: „W czasie ostatecznego prześladowania Świętego Kościoła Rzymskiego panować będzie Piotr Rzymianin, który paść będzie owce pośród licznych utrapień; a gdy te miną, miasto siedmiu wzgórz zostanie zburzone i straszliwy Sędzia osądzi swój lud. Koniec.​

Wielu interpretatorów uważa, że listę papieży zamyka właśnie następca Benedykta XVI​. Gdy w 2013 roku wybrano papieża Franciszka, natychmiast starano się dopasować go do tej przepowiedni – wskazywano na przykład, że św. Franciszek z Asyżu miał na imię Piotr (Giovanni Pietro Bernardone), albo że Franciszek jako pierwszy papież Jezuita jest „rzymianinem” przez swe włoskie korzenie​.

To jednak dość luźne analogie. Według propagatorów proroctwa Malachiasza, prawdziwym „Piotrem Rzymianinem” może być kolejny papież po Franciszku – szczególnie jeśli wywodziłby się z Rzymu lub przybrał imię Piotr II (choć dotąd żaden papież nie odważył się przybrać imienia pierwszego Apostoła).

Warto zaznaczyć, że historycy mają poważne wątpliwości co do autentyczności tego proroctwa – najprawdopodobniej zostało ono sporządzone w XVI wieku jako fałszerstwo na użytek konklawe z 1590 roku​. Po papieżach z tamtego okresu trafność haseł znacząco spada, co sugeruje, że wcześniejsze „proroctwa” były raczej wstecznym dopasowaniem.

Kościół katolicki nigdy nie uznał tej listy za prawdziwe proroctwo – traktuje się ją raczej jako ciekawostkę historyczną. Mimo to, obecnie w kręgach apokaliptycznych słowa o zburzeniu „Miasta na siedmiu wzgórzach” (Rzymu) budzą ogromne emocje​.

Wielu uważa, że jesteśmy na progu spełnienia słów, że następny papież będzie „ostatnim” i za jego czasów nastąpi wielki kryzys, być może zniszczenie Rzymu (np. w trakcie globalnego konfliktu) i koniec ery Kościoła takiego, jakim go znamy​.

Podkreślmy: jest to pogląd nieoficjalny i sporny. Niemniej proroctwo św. Malachiasza odegrało ogromną rolę w kształtowaniu teorii o „ostatnim papieżu”. Sam papież Franciszek, świadom tych spekulacji, żartował kiedyś, że nie wybrał imienia Piotr II, aby nie prowokować apokaliptycznych interpretacji.

Wizja św. Jana Bosko

Święty Jan Bosko, XIX-wieczny włoski święty, znany jest z serii snów i wizji o proroczym charakterze, dotyczących Kościoła i świata. Najbardziej znana jest jego wizja „Dwóch Kolumn” (z 1862 r.), która według wielu odnosi się do przyszłych burzliwych dziejów Kościoła.

W śnie tym ksiądz Bosko ujrzał wielką bitwę na morzu: flotę wrogich okrętów atakujących jeden potężny okręt – symbol Kościoła jako okrętu prowadzonego przez papieża​. Przeciwnicy starali się staranować i zatopić tę „flagową” łódź przy pomocy broni, książek i ideologii​. W pobliżu wyrastały z morza dwie ogromne kolumny: na jednej stała figura Maryi z napisem „Wspomożenie Wiernych”, na drugiej górowała Hostia święta z napisem „Zbawienie wiernych”​. Papież usiłował skierować okręt Kościoła między te dwie kolumny, by zacumować przy nich. Wrogie okręty uderzały w niego raz za razem.

W pewnym momencie papież został poważnie ranny, upadł, po czym ponownie się podniósł – i znów został zaatakowany, tym razem śmiertelnie​. Wrogowie wznieśli okrzyk triumfu… lecz radość była przedwczesna. Niemal natychmiast kardynałowie wybrali nowego papieża – tak szybko, że wieść o śmierci poprzedniego zbiegła się z wiadomością o wyborze następcy​. Nowy papież (w wizji) kontynuował dzieło, pewnie sterując okręt między kolumny i przywiązując go do nich (kotwicząc Kościół przy Eucharystii i Maryi)​.

Wówczas nastąpił nagły zwrot: wrogie floty popadły w chaos, statki przeciwników zaczęły się wzajemnie niszczyć i tonąć. Nastała wielka cisza na morzu – wrócił pokój, a uszkodzony okręt Kościoła bezpiecznie stał przy kolumnach​.

Święty Jan Bosko wyjaśnił swoim słuchaczom: „Czekają nas bardzo ciężkie próby. To, co dotąd wycierpieliśmy, jest niemal niczym w porównaniu z tym, co ma nadejść. Tylko podwójna kotwica – pobożność maryjna i częsta Komunia – może nas ocalić w godzinie wielkiej burzy”​.

Wizja ta interpretowana jest jako proroctwo ogromnego kryzysu w Kościele, być może prześladowań lub wojny, podczas których papież zginie męczeńsko, lecz zarazem jest to też zapowiedź ostatecznego zwycięstwa i odrodzenia. Nowy papież zjednoczy podzielonych wcześniej sprzymierzeńców Kościoła, nastanie „wielki spokój”. Wielu dopatruje się tu analogii do przyszłego pontyfikatu, który po okresie zamętu (np. ideologicznych ataków na doktrynę – symbolizowanych przez „bomby” i „książki” wrogów​) przywróci ład przez powrót do źródeł: Eucharystii i kultu Maryi. Kościół miałby przejść oczyszczenie (cierpienie, nawet rozlew krwi), po czym wejdzie w okres triumfu wiary.

Św. Jan Bosko jest kanonizowanym świętym, a jego profetyczne sny zostały spisane – Kościół nie nakazuje jednak wiary w ich dosłowną realizację, traktując je raczej jako przenośną zachętę duchową. Wizja Dwóch Kolumn jest w pełni zgodna z nauką Kościoła: wskazuje na filar Eucharystii i Maryi jako gwarantów przetrwania Kościoła w najcięższych burzach​.

Wizje błogosławionej Anny Katarzyny Emmerich (1774-1824)

Błogosławiona Anna Katarzyna Emmerich, niemiecka mistyczka i stygmatyczka beatyfikowana w 2004 r., pozostawiła po sobie liczne zapiski widzeń (spisane przez Clemensa Brentano). Wśród nich znajdują się niezwykle intrygujące wizje dotyczące przyszłości Kościoła, które dziś wielu odnosi do obecnych czasów kryzysu.

Emmerich miała na przykład wizję z 13 maja 1820 r., gdzie ujrzała „dwa kościoły i dwóch papieży” jednocześnie​. Mówiła: „Widziałam związek między dwoma papieżami… Widziałam, jak zgubne będą skutki tej fałszywej ciemnej wspólnoty (fałszywego Kościoła). Widziałam, że wzrastała; heretycy wszelkiego rodzaju przybywali do Rzymu. Miejscowe duchowieństwo stawało się letnie, a ja ujrzałam wielką ciemność”.

W innym widzeniu opisywała wielkie zamieszanie: „Zdawało mi się, że od duchownych żądano ustępstwa, którego nie można było wyświadczyć. Widziałam wielu starych kapłanów gorzko płaczących; kilku młodszych też płakało. Ale inni, zwłaszcza ci letni, chętnie czynili to, czego żądano. Ludzie dzielili się na dwa obozy”​.

Emmerich opowiadała również: „Widziałam Ojca Świętego w wielkiej udręce. Mieszka w innym pałacu niż wcześniej i dopuszcza do siebie tylko nielicznych przyjaciół. Obawiam się, że papież będzie musiał wiele wycierpieć przed śmiercią. Widzę, że fałszywy Kościół ciemności postępuje naprzód i ma straszny wpływ na ludzi. Ojciec Święty i Kościół są tak bardzo uciskani, że trzeba błagać Boga dniem i nocą…”​.

Te słowa brzmią dla wielu wręcz proroczo w kontekście sytuacji z ostatnich lat: istnienie „dwóch papieży” (Benedykt XVI jako emeryt i Franciszek jako urzędujący) to fenomen bez precedensu, a wzmianka o papieżu mieszkającym w innym miejscu i ograniczającym kontakty pasuje do Benedykta, który po rezygnacji zamieszkał w Watykanie, ale nie w Pałacu Apostolskim, żyjąc w cieniu.

Z kolei obraz „fałszywego Kościoła ciemności” wielu tradycjonalistów odnosi do nowych nurtów progresywnych w Kościele posoborowym, które ich zdaniem prowadzą do rozmycia doktryny.

Wizje Emmerich wspominają o heretykach w Rzymie, letnim duchowieństwie, podziale na obozy – co bywa porównywane do współczesnych sporów (np. wokół liturgii czy moralności).

Istnieje też proroctwo przypisywane Emmerich mówiące o tym, że „muszą powstać dwa papiestwa: prawdziwe i fałszywe”, a także opisy dziwnego „Kościoła budowanego przez ludzi przeciw wszelkim zasadom”, który widziała w Rzymie (czasem interpretowane jako zapowiedź schizmy lub odstępstwa części hierarchii, tworzącej „nowy kościół” według świata).

Należy jednak zaznaczyć, że Kościół nie zweryfikował autentyczności wszystkich tych zapisków – Brentano nie zawsze wiernie notował słowa mistyczki, a pewne fragmenty mogą być jego interpretacją. W procesie beatyfikacji Emmerich pominięto jej wizje jako podstawę, właśnie z uwagi na wątpliwą redakcję​.

Tak czy inaczej, proroctwa jej autorstwa cieszą się ogromną popularnością w środowiskach konserwatywnych. Wielu widzi w nich ostrzeżenie: grozi nam czas, gdy obok prawdziwego Kościoła będzie działał jakiś fałszywy „Kościół cieni”, zwodniczo podobny, lecz szerzący zamęt.

Według interpretacji zgodnej z katolicyzmem, może to odnosić się do działalności antykościelnych sekt, masonerii lub ruchów pseudokatolickich, próbujących przejąć wpływy w Watykanie. Inni, bardziej radykalni, twierdzą, że Emmerich przepowiedziała obecny kryzys i że „fałszywy Kościół” to skręt Kościoła w kierunku modernizmu pod rządami „liberalnego” papieża.

Takie skrajne wnioski są jednak sprzeczne z doktryną o niezniszczalności Kościoła – Kościół wierzy, że choć może cierpieć z powodu kryzysów, bramy piekielne go nie przemogą (Mt 16,18). Mimo kontrowersji, proroctwa Emmerich inspirują wielu do żarliwej modlitwy za jedność Kościoła i papieża – co było i jej gorącym pragnieniem.

Inne klasyczne proroctwa

Warto wspomnieć także o wizji papieża św. Piusa X, który w 1909 r. miał podobno widzenie przyszłego papieża o tym samym imieniu (Piotr lub Pius), uciekającego z Rzymu pośród trupów i ginącego śmiercią męczeńską – co czasem łączone jest z wizjami z Fatimy i proroctwami Emmerich.

Również niektórzy błogosławieni XX w., jak bł. Elena Aiello czy bł. Kardynał Newman, mówili o oczyszczeniu Kościoła przez prześladowania i odrodzeniu wiary po okresie zamętu.

Wspólnym mianownikiem tradycyjnych proroctw jest przekonanie, że Kościół czeka ciężka próba – czy to prześladowanie zewnętrzne, czy apostazja wewnętrzna – ale ostatecznie z pomocą Bożą Kościół zostanie ocalony i odnowiony.

Współczesne wizje i kontrowersyjne przepowiednie mistyków

Oprócz uznanych przez Kościół objawień, w ostatnich dziesięcioleciach pojawiło się wiele prywatnych objawień i proroctw, które zyskały rozgłos wśród wiernych, choć nie zostały oficjalnie zatwierdzone (a nieraz zostały potępione). Dotyczą one często nadchodzących wydarzeń apokaliptycznych, ostrzeżeń dla Kościoła i świata, a nawet wskazują konkretnie na rolę kolejnych papieży w tych czasach ostatecznych. Oto kilka głośnych przykładów takich współczesnych przepowiedni.

Kontrowersyjna mistyczka Mary Divine Mercy. Fot. za mariamilosierdziabozego.pl

Mary Divine Mercy (MDM, w polskich publikacjach znana jako Maria Miłosierdzia Bożego) to irlandzka wizjonerka, która od 2010 r. publikowała w internecie serię rzekomych orędzi Jezusa i Maryi (The Warning, The Book of Truth). Jej proroctwa wywołały wielkie kontrowersje, gdyż dotyczyły bezpośrednio papieży.

Według Mary Divine Mercy, papież Benedykt XVI był „ostatnim prawdziwym papieżem”, a jego następca (Franciszek) miał być „fałszywym prorokiem” Apokalipsy, który zapoczątkuje wielkie zwiedzenie w Kościele i utoruje drogę Antychrystowi​.

Te twierdzenia – jawnie sprzeczne z nauką katolicką o papieżu – zostały szybko potępione przez biskupów w różnych krajach. Stwierdzono, że przekazy MDM są „rażąco fałszywe i destrukcyjne dla wiary”​.

Biskup Coleridge z Australii oceniał, iż zawierają one „błędy teologiczne, fałszywe proroctwa millenarystyczne i wzbudzają lęk, grając pozorami prawd wiary tylko po to, by podważyć je u rdzenia”​. W szczególności „skandaliczne twierdzenia wobec papieża Franciszka” zostały uznane za niedopuszczalne​.

Kościół oficjalnie odciął się od tej wizjonerki – liczni biskupi (np. w Irlandii, USA, Polsce, Filipinach) wydali zakazy rozpowszechniania jej materiałów. Mimo to pewna część wiernych uległa jej przesłaniu, tworząc „podziemny ruch” oczekujący rychłego nadejścia „ostrzeżenia” (globalnego rozświetlenia sumień) i przekonana, że obecny papież prowadzi Kościół na manowce.

Przypadek MDM pokazuje niebezpieczeństwo niezatwierdzonych przepowiedni: potrafią one wzbudzić prawdziwy rozłam mentalny – w tym wypadku podważenie legitymizacji papieża. Takie poglądy są uznane za schizmatyckie i opierają się na prywatnej wierze w niezweryfikowane „głosy z nieba”.

W kontekście przyszłości Kościoła, orędzia MDM malują taki oto obraz: Papieski tron zajmuje uzurpator, prawdziwy Kościół schodzi do katakumb, wkrótce nastąpi Wielkie Ostrzeżenie, Karę Bożą przetrwają tylko wierni pozostający przy „prawdziwym papieżu” (Benedykt miał nim pozostać duchowo), a Jezus oczyści Kościół z fałszu. Kościół katolicki odrzuca to w całości, ufając, że Duch Święty nie dopuści do takiej skali zwiedzenia.

Innym proroctwem odnoszącym się do przyszłości Kościoła są objawienia z Garabandal (1961–65). W małej hiszpańskiej wiosce czwórka dziewcząt doznała serii objawień maryjnych (oficjalnie niepotwierdzonych). W orędziach z Garabandal nie brak apokaliptycznych motywów: zapowiedziano tam nadejście Wielkiego Ostrzeżenia (światowej iluminacji sumień), Cudu oraz ewentualnej Kary (jeśli ludzkość się nie nawróci).

Wizjonerki przekazały też zagadkową wypowiedź Maryi: „Po papieżu Janie XXIII pozostanie już tylko trzech papieży, a potem nadejdzie koniec czasów”. Wypowiedź ta była interpretowana w ten sposób, że począwszy od Jana XXIII (zm. 1963) policzono trzech kolejnych papieży: Pawła VI, Jana Pawła I i Jana Pawła II.

Rzeczywiście po Janie Pawle II nastąpił wyraźny zwrot epoki (upadek komunizmu, globalizacja). Jednak „koniec czasów” nie oznaczał końca świata – raczej początek okresu poprzedzającego spełnienie wielkich tajemnic (Ostrzeżenie itd.).

Pewne zamieszanie wywołał fakt, że po JPII nastali jeszcze Benedykt XVI i Franciszek – zwolennicy Garabandal tłumaczą, że jedna z wizjonerek wyjaśniła później, iż „jednego z tych papieży Matka Boża nie liczyła” (co odnosi się do Jana Pawła I, panującego zaledwie 33 dni). W ich rachubie zatem Jan Paweł II był ostatnim z trzech, a pontyfikaty Benedykta i Franciszka należą już do zapowiedzianego „końca czasów”.

Według tej szkoły, obecnie stoimy u progu realizacji obietnic: Wielkie Ostrzeżenie ma nadejść za pontyfikatu Franciszka lub jego następcy, po nim wielki cud Boży i okres poddawania Kościoła ciężkim próbom.

Choć Garabandal nie zostało zaaprobowane (ale i nie potępione definitywnie – sprawa wciąż jest otwarta), wiele osób śledzi pochodzące stamtąd proroctwa. Są one zdecydowanie millenarystyczne, ale nie anty-papieskie – dziewczęta zawsze modliły się za papieża.

Warto zauważyć, że wizjonerka Conchita wspominała, iż po ostrzeżeniu papież nie będzie mógł jawnie przebywać w Rzymie – co niektórzy interpretują jako zamieszki w Watykanie lub prześladowania. Ogólnie jednak Garabandal tchnie nadzieją: Maryja obiecuje wielki cud od Boga, by nawrócić świat i ocalić Kościół przed całkowitą zagładą.

Warto też zwrócić uwagę na bośniackie Medjugorje (od 1981), gdyż trwające tam do dziś objawienia Matki Bożej również dotykają tematyki przyszłości Kościoła. Sześciu widzących otrzymało „dziesięć tajemnic”, których treść nie została publicznie ujawniona, ale mają one zostać stopniowo ogłoszone światu tuż przed ich wypełnieniem.

Przynajmniej część tajemnic dotyczy kary Bożej za grzechy świata oraz znaku, jaki pojawi się dla ludzkości. Choć nie znamy szczegółów, widzący twierdzą, że Kościół i świat czekają poważne wydarzenia, po których nastanie czas pokoju i triumfu Niepokalanego Serca Maryi (zbieżnie z Fatimą).

Medjugorje nie wspomina wprost o papieżach czy upadku Watykanu – Maryja wielokrotnie podkreśla tam potrzebę modlitwy za „Ojca Świętego, biskupów i kapłanów” oraz posłuszeństwa Kościołowi. Wydaje się zatem, że orędzia medziugorskie, nawet jeśli mówią o trudnych czasach, to wspierają jedność z papieżem.

Kościół wciąż bada autentyczność tych objawień (częściowo są one uznawane za prawdziwe, choć oficjalnych konkluzji brak), ale ze względu na ogromną skalę pielgrzymek dopuszcza się tam istnienie kultu.

Dla przyszłości Kościoła przepowiednie z Medjugorja są ważne o tyle, że sugerują bliskość decydujących wydarzeń oczyszczenia świata – po nich Kościół ma wejść w nową fazę (Maryja mówiła o „nowych czasach” pokoju). Jednak dopóki tajemnice nie zostaną ujawnione przez wybranego kapłana (ma to nastąpić na 3 dni przed każdym wydarzeniem), są one tylko przedmiotem spekulacji.

Inne współczesne proroctwa

Istnieje również liczne grono żyjących lub niedawno zmarłych mistyków i proroków, którzy dzielą się swoimi wizjami. Przykładowo, włoska mistyczka Luz de Maria de Bonilla, kanadyjski ksiądz Michel Rodrigue, czy amerykańska stygmatyczka Jennifer – wszyscy oni ogłaszają orędzia o rychłym oczyszczeniu, ostrzeżeniu i dwumiesięcznym okresie bez papieża w przyszłości (co miałoby nastąpić po śmierci Franciszka, w trakcie globalnego chaosu).

Wielu z nich wzywa do przygotowania duchowego (poprzez spowiedź i różaniec) i materialnego (zapasy żywności) na czasy prześladowań. Wspólnym mianownikiem jest oczekiwanie globalnego kataklizmu i duchowej bitwy, w której Kościół przejdzie przez ciemność, ale z pomocą Boga narodzi się na nowo.

Wśród bardziej kontrowersyjnych warto wspomnieć, że nawet były nuncjusz arcybiskup Carlo M. Viganò (znany z ostrej krytyki Franciszka) w swoich listach sugeruje, że pontyfikat Franciszka to „próba generalna przed Antychrystem”, a papież ten może być fałszywym prorokiem zapowiedzianym w Apokalipsie​.

Tego typu słowa hierarchów są bezprecedensowe i wykraczają poza zdrową krytykę – są bliskie prywatnym „objawieniom” i teoriom spiskowym. Kościół instytucjonalny dystansuje się od takich opinii, przypominając o obietnicy Chrystusa co do niewzruszoności Kościoła.

Mimo to faktem jest, że polaryzacja w Kościele rodzi współcześnie liczne „prorocze głosy” – jedni wołają o wierność Tradycji przeciw modernistycznej herezji, drudzy o otwartość Ducha przeciw skostnieniu instytucji. W efekcie na obrzeżach Kościoła mnożą się wizjonerzy, a wierni są zalewani sprzecznymi przepowiedniami, co powoduje kolejne podziały i rosnący zamęt.

Kościół przypomina, że żadne prywatne objawienie nie jest wiążące dla wiary, a zwłaszcza te niezatwierdzone należy traktować ostrożnie. Niemniej obecność tych wizji świadczy o niepokoju i oczekiwaniu na znaki wśród dzisiejszych katolików.

Teologiczne i eschatologiczne analizy przyszłości Kościoła

Poza wizjami mistycznymi, przyszłość Kościoła po pontyfikacie papieża Franciszka jest też przedmiotem poważnych analiz teologów, socjologów religii i watykanistów. Nie operują oni proroczymi obrazami, lecz próbują przewidywać na podstawie trendu historycznego, nauczania Kościoła i obietnic biblijnych. Te bardziej „konserwatywne” prognozy skupiają się na tym, jak Kościół poradzi sobie z obecnymi kryzysami wiary, synodalnością i globalizacją w następnych dekadach.

Z perspektywy katolickiej eschatologii wiemy, że Kościół nieustannie dąży do wypełnienia się planu Bożego, ale droga ta nie będzie tryumfalnym pochodem bez przeszkód.

Katechizm Kościoła Katolickiego naucza jasno: „Przed przyjściem Chrystusa Kościół musi przejść przez ostatnią próbę, która zachwieje wiarą wielu wiernych – w formie religijnego oszustwa za cenę odstępstwa od prawdy”​.

Największym zwiedzeniem ma być pojawienie się Antychrysta, fałszywego mesjasza, który będzie chciał zastąpić Boga i zwieść ludzi​. Kościół więc spodziewa się wielkiego kryzysu wiary przed końcem czasów, nazywanego „ostateczną apostazją”.

Zarazem jednak Katechizm podkreśla, że przed końcem nie będzie jeszcze powszechnego triumfu Kościoła w wymiarze politycznym – raczej Kościół dołączy do swego Pana w drodze krzyżowej, by ostatecznie zwycięstwo należało do Boga (przy powtórnym przyjściu Chrystusa)​. Innymi słowy, teologia katolicka odrzuca wizje czysto ziemskiej chwały lub całkowitej katastrofy – Kościół będzie oczyszczony przez próby, ale przetrwa do końca dzięki Bożej opiece.

W kontekście zmiany papieża pojawiają się pytania: Czy nowy papież będzie kontynuował linię Franciszka, czy raczej dokona zwrotu? Czy Kościół się zjednoczy czy podzieli?

Już teraz słychać głosy, że następne konklawe może być punktem krytycznym: większość kardynałów-nominatów to ludzie Franciszka, ale istnieje silna frakcja pragnąca powrotu do bardziej tradycyjnej dyscypliny.

Niektórzy publicyści wręcz spekulują o możliwości schizmy – przykładowo, jeśli wybrano by papieża z Afryki o bardzo konserwatywnych poglądach, Kościół niemiecki i zachodnioeuropejski mógłby nie zaakceptować jego decyzji (lub odwrotnie: jeśli papieżem zostałby człowiek o poglądach progresywnych akceptujący zmiany doktrynalne, część tradycjonalistów mogłaby ogłosić go heretykiem). Takie skrajne scenariusze Kościół stara się zażegnywać poprzez dialog i jedność w Duchu. Sam Franciszek mówił, że nie boi się schizmy, ale modli się, by do niej nie doszło – dając do zrozumienia, że świadomie balansuje między różnymi nurtami.

Kryzys wiary w świecie zachodnim to fakt, z którym Kościół będzie się zmagał niezależnie od osoby papieża. Postępująca sekularyzacja, relatywizm moralny, odejścia wiernych, skandale z pedofilią włącznie – to wszystko wyzwania, które wymagają duchowej odnowy. Wielu teologów uważa, że Kościół po erze konstantyńskiej (uprzywilejowanej pozycji społecznej) zmierza ku modelowi „mniejszości twórczej”.

Papież Benedykt XVI

Już w 1969 r. młody teolog (i przyszły papież Benedykt XVI) Joseph Ratzinger przewidywał: „Kościół przejdzie ciężki kryzys. Stanie się mniejszy, będzie musiał zacząć bardziej od początku. Utraci wiele przywilejów, zmniejszy się liczba wiernych, stanie się raczej małą wspólnotą wymagającą silnego zaangażowania od swoich członków”​.

Ta wizja „oczyszczenia i uszczuplenia” nie jest pesymistyczna – Ratzinger dodawał, że Kościół wyłoni się z kryzysu bardziej uduchowiony, ufający Bogu, zbudowany przez świętych, a nie przez potęgę instytucji​.

Podobne opinie wyraził po latach jako papież Benedykt XVI, zgodził się z tym poglądem także jego następca, papież Franciszek (który przyznał, że Benedykt był prorokiem przyszłego Kościoła mniejszego i pozbawionego majątku)​.

Możemy się zatem spodziewać, że niezależnie od tego, kto będzie papieżem, Kościół będzie tracił liczebnie w Europie, może też w Ameryce – ale zarazem będzie wzrastał w Afryce i Azji, gdzie jest młody i dynamiczny.

Być może kolejny papież będzie pierwszym od wieków spoza Europy (Franciszek jest z Argentyny, ale etnicznie Włoch; możliwy jest np. papież Afrykanin lub Azjata). To wpisuje się w globalizację Kościoła – papież staje się autorytetem moralnym dla świata, zabiera głos w sprawach klimatu, migracji, pokoju. Następny papież prawdopodobnie będzie musiał kontynuować tę linię „papiestwa globalnego pasterza”, bo tego oczekuje społeczność międzynarodowa (Franciszek wysoko zawiesił poprzeczkę aktywności społecznej).

Z drugiej strony, są i tacy, którzy liczą na renesans tradycji po Franciszku. Obecny papież dokonał kilku posunięć niepopularnych wśród konserwatystów (ograniczenie Mszy trydenckiej, kontrowersyjne wypowiedzi na temat związków cywilnych, dyscypliny sakramentów, itp.).

Niektórzy kardynałowie (np. Raymond Burke, Gerhard Müller) krytykowali publicznie kierunek synodalny jako grożący rozmyciem doktryny. Pojawiły się dubia (wątpliwości) co do adhortacji Amoris Laetitia – pewien spór doktrynalny wewnątrz hierarchii jest więc faktem.

Teologowie jednak zaznaczają, że Kościół ma wewnętrzny mechanizm korygujący: każdy kolejny sobór czy pontyfikat reaguje na poprzednie. Być może więc kolejny papież wyda dokumenty doprecyzowujące i wzmacniające ortodoksję, łagodząc tym samym napięcia.

Z drugiej strony, może też nastąpić dalsza kontynuacja obecnego kursu duszpasterskiego (większy udział świeckich, decentralizacja, reforma Kurii, dialog ekumeniczny i międzyreligijny).

Wspomniany Synod o synodalności (2021–2024) już formułuje postulaty – w tym nowe role dla kobiet, włączenie osób będących na marginesie – które kolegium kardynalskie będzie musiało rozważyć. Zatem nawet bez mistycznych proroctw wiadomo, że Kościół stoi przed momentem decydującym. Wiele zależy od tego, na ile uda się utrzymać jedność.

Teolodzy przypominają, że schizma (rozłam) to najczarniejszy scenariusz, sprzeczny z wolą Chrystusa, aby uczniowie byli jednością, tworzyli spójną wspólnotę. Historia zna jednak przypadki takie jak Wielka Schizma Wschodnia czy czasy antypapieży, nie można go zatem wykluczyć.

Nawet jednak gdyby do rozłamu doszło, to jednak Kościół katolicki wierzy, że Rzym pozostanie stolicą prawowitego następcy św. Piotra, a ewentualni odszczepieńcy utworzą własne struktury (jak np. wspólnota lefebrystów po 1988 roku).

W nurcie duchowo-teologicznym często przywoływana jest idea „oczyszczenia przez cierpienie” – Kościół być może musi przeżyć Paschę, tzn. zanurzyć się w mroku (zdrady, prześladowania), by potem zmartwychwstać w nowej chwale.

Proroctwa prywatne opisują to obrazowo, ale teologia potwierdza w zasadzie ten schemat na podstawie życia samego Jezusa i świętych. Ważne jest przy tym przypomnienie o dogmacie katolickim: niezniszczalność Kościoła (indefectibilitas) – Kościół jako całość nie może zbłądzić od wiary ani zostać zniweczony, ponieważ czuwa nad nim Chrystus. To wyklucza takie tezy, jakoby cała hierarchia mogła popaść w herezję lub że Bóg „odesłałby” prawowitego papieża, by zastąpić go innym.

Wszelkie teorie o „prawdziwym Kościele” gdzieś poza Rzymem są z punktu widzenia katolickiego błędne. Kościół może stracić wpływy, zmniejszyć liczebność, ale nie przestanie być mistycznym Ciałem Chrystusa, prowadzonym przez Ducha Świętego.

Jan Paweł II często powtarzał, że dzisiejsza epoka przypomina Getsemani – być może nadchodzi „godzina mocy ciemności”, ale po niej przyjdzie poranek zmartwychwstania. W encyklice Redemptoris Missio pisał o „wiośnie Kościoła”, która nadejdzie po zimie sekularyzmu.

Podobnie wielu katolickich myślicieli (np. Hans Urs von Balthasar) uważa, że po oczyszczeniu wyłoni się Kościół mniejszy, pokorniejszy, ale bardziej święty – i to będzie jego siła przyciągająca ponownie świat rozczarowany pustką bez Boga.

Ostatni papież, upadek Watykanu i Apokalipsa

Osobną kategorię stanowią różnorakie teorie spiskowe i ezoteryczne związane z końcem pontyfikatu Franciszka. Czerpią one z mieszaniny dawnych przepowiedni, symboliki apokaliptycznej oraz popularnych motywów w kulturze masowej. Choć często mało wiarygodne, te koncepcje zyskują rozgłos w mediach – warto je przytoczyć dla pełnego obrazu.

Wiele teorii koncentruje się na idei, że papież Franciszek lub jego następca będzie ostatnim papieżem przed końcem świata. Taką wizję popularyzowało proroctwo Malachiasza (omówione wyżej), ale przejęli ją też autorzy ezoteryczni.

Pojawiają się twierdzenia, że Watykan ma się wkrótce zawalić – dosłownie lub w przenośni. Pewną ciekawostką jest np. fakt, że w bazylice św. Pawła za Murami w Rzymie wisi galeria portretów wszystkich papieży i podobno zostało miejsce na jeszcze tylko jeden medalion. Gdy ten ostatni się zapełni, według ludowego podania nastąpi koniec dziejów​.

To oczywiście może być przypadek (galerię da się przecież przedłużyć), ale dla katastrofistów jest to kolejny „znak”, że następny papież będzie tym ostatnim​.

Nostradamus

Słynny jasnowidz Nostradamus (XVI w.) w jednej ze swoich Centurii miał zawrzeć kilka przepowiedni dotyczących papiestwa. W ostatnim czasie one również odżyły w mediach, zwłaszcza po pogorszeniu się stanu zdrowia Franciszka.

Mówi się, że Nostradamus przepowiedział śmierć „starego papieża” w roku 2025 oraz nadejście kolejnego, który „osłabi jego tron”​.

W interpretacjach pojawia się postać „Młodego Czarnoskórego Papieża” – rzekomo kolejnego przywódcy Kościoła. Nostradamus wspominał o kimś określonym jako „Czarny Papież” oraz o upadku „Miasta Siedmiu Wzgórz” (czyli Rzymu)​.

Określenie to budzi spekulacje: tradycyjnie „czarnym papieżem” nazywano generała Jezuitów (ze względu na czarny strój), a papież Franciszek jest pierwszym jezuitą na tronie Piotrowym – czyżby więc to o nim była mowa?

Interpretatorzy dzieł Nostradamusa wskazują też na możliwość, że następnym papieżem będzie ktoś z Afryki lub Ameryki Południowej (o ciemnej karnacji), co dosłownie uczyniłoby go czarnoskórym papieżem​. Faktem jest, że wśród papabile (czyli potencjalnych kandydatów na tron piotrowy) wymienia się dwóch Afrykańczyków: kardynała Petera Turksona z Ghany oraz kardynała Roberta Saraha z Gwinei – ich ewentualny wybór byłby historyczny i symboliczny​.

W oczach zwolenników proroctw Nostradamusa potwierdziłoby to proroctwo o „czarnym papieżu, który zapoczątkuje koniec świata”​. Trzeba jednak pamiętać, że Nostradamus pisał w sposób celowo zagmatwany, a jego czterowiersze są interpretowane w różny, często sprzeczny sposób. Eksperci od dawna zauważają, że przepowiednie te są na tyle ogólne, iż pasują retroaktywnie do wielu wydarzeń – ich trafienia są często kwestią nadinterpretacji​.

Mimo to, po śmierci Franciszka zapewne zobaczymy wysyp artykułów dopasowujących Nostradamusa do nowych okoliczności. Już teraz media donosiły, że według jego „przepowiedni” następca Franciszka będzie się wywodził „z cieni” i doprowadzi do wielkich wstrząsów, co wierzący wiążą z figurą czarnosutego Jezuity stojącego za kulisami władzy​.

Bez względu na wszystko, Kościół nie przywiązuje wagi do Nostradamusa – to tradycja astrologiczno-okultystyczna, niezgodna z wiarą katolicką. Ciekawostką jest jednak, że nawet w laickich mediach przedstawia się konklawe jako wydarzenie o znaczeniu apokaliptycznym w świetle takich przepowiedni popkultury.

Masoneria w Watykanie

Istnieje zbiór teorii spiskowych głoszących, że Kościół od wewnątrz został przejęty przez siły antychrześcijańskie. Przywołuje się tu dokumenty jak „Alta Vendita” (XIX-wieczny plan masoński zniszczenia Kościoła przez moralną korupcję duchownych) czy słowa św. Piusa X o „szatańskim dymie w Świątyni Boga”.

Niektórzy twierdzą, że okres posoborowy (po 1965) to realizacja tego planu: modernizm, spadek liczby powołań, nadużycia liturgiczne – wszystko to rzekomo dowód, że wrogowie Kościoła działają od środka.

W kontekście Franciszka, radykalni tradycjonaliści (np. kręgi sedewakantystyczne) posuwają się do stwierdzeń, że on sam był uzurpatorem lub agentem masonerii. Przytaczają m.in. „proroctwo św. Franciszka z Asyżu” o „niekanonicznie wybranym papieżu, który będzie niszczycielem”. To rzekome proroctwo (cytowane na portalach tradycjonalistów) mówi: „W czasie tego utrapienia pewien człowiek nie kanonicznie wybrany zostanie wyniesiony na papiestwo; swoją przebiegłością doprowadzi wielu do błędu i śmierci (…) Wtedy mnożyć się będą skandale, nasz zakon będzie podzielony (…) wówczas będzie tak wielka różnorodność poglądów i rozłamy, że gdyby te dni nie zostały skrócone, nawet wybrani by ulegli”​.

Kończy się to słowami: „W tych dniach Jezus Chrystus nie pośle im prawdziwego pasterza, ale niszczyciela”​.

Zwolennicy teorii spiskowych są przekonani, że spełnia się to właśnie teraz – że papież zrezygnował (Benedykt), co ich zdaniem jest niekanoniczne, a nowy papież wprowadza w życie błędne decyzje.

Historycy jednak obalili autentyczność tej przepowiedni: okazało się, że nie pochodzi ona od św. Franciszka, lecz od grupy odłączonych franciszkanów spirytuałów z XIV w., którzy sprzeciwiali się ówczesnemu papieżowi​. Innymi słowy, jest to dawny „fake news” wykorzystany na nowo w 2013 r., by uderzyć w nowo wybranego papieża Franciszka.

Kościół przypomina, że Bóg nie opuści swego Kościoła i nie da mu złego pasterza – bo nawet jeśli papież jest grzesznikiem (jak każdy człowiek), to nie będzie głosił jawnie herezji. Pomimo to, w Internecie roi się od teorii, jakoby Franciszek był marionetką globalistów, promujący Agendę 2030, mający znieść celibat i „zliberalizować grzech”. Każda jego wypowiedź bywa analizowana pod tym kątem. Są to oczywiście skrajne interpretacje, nieraz sprzeczne z faktami (np. papież wcale nie zmienił doktryny, choć ton jest bardziej duszpasterski).

Te narracje jednak karmią wyobraźnię: wpisują Franciszka (bądź kolejnego papieża) w rolę „fałszywego proroka” z Apokalipsy, który współdziała z Antychrystem przeciw Kościołowi​. W takiej optyce Watykan miałby upaść moralnie od środka – np. przez synkretyzm religijny (patrz teoria o przygotowywaniu „jednej światowej religii” dla rządu światowego), przez skandale finansowe lub obyczajowe, które ostatecznie zdyskredytują papiestwo.

Watykan zostanie zniszczony?

Apokaliptycy sugerują nie tylko upadek duchowy, ale i dosłowny. Pojawiają się przepowiednie, że Rzym zostanie zniszczony przez ogień lub kataklizm. Wspomniane orędzia z Fatimy (wizja miasta w ruinie) czy La Salette (groźba, że „Rzym zniknie”) są interpretowane dosłownie.

Niektóre proroctwa świętych (np. błogosławionej Eleny Aiello czy świętego Jan Bosko – list z 1870 r.) mówiły o wojnie w Rzymie i trupach na ulicach. W dobie broni masowego rażenia takie wizje nabierają realności: konflikt globalny mógłby zagrozić również Watykanowi.

Część mistyków XX w. (np. Służebnica Boża Marta Robin) wspominała, że „Watykan zostanie zburzony”, ale Kościół ocaleje przez dokonanie się Cudu Bożego. Tego typu proroctwa są zbieżne z Apokalipsą Świętego Jana (rozdziały 17-18), gdzie mowa o upadku „Wielkiego Babilonu” – przez niektórych utożsamianego z niegodziwym Rzymem.

Takie utożsamienie ma długą tradycję protestancką (reformatorzy określali papiestwo mianem Babilonu i Antychrysta). Dziś powraca to w świeckich teoriach spiskowych (np. że Watykan jest centrum „kabały” kontrolującej świat i zostanie zniszczony przez „siły światła”).

W katolickiej interpretacji, jeśli Rzym miałby kiedyś zostać zniszczony, byłoby to raczej spełnieniem proroctw biblijnych o oczyszczeniu (poprzez karę Bożą), ale nie oznaczałoby to unicestwienia Kościoła – tak jak zburzenie Jerozolimy w 70 r. nie zniszczyło wiary Izraela.

Kościół może działać wszędzie; ewentualne zniszczenie Watykanu byłoby tragedią, ale nie końcem Kościoła. Niemniej wyobraźnia apokaliptyczna często maluje scenę: „papież ucieka z płonącego Rzymu”, co potem prowadzi do okresu chaosu i objawienia się Antychrysta. Zacytowane powyżej wątpliwe proroctwo przypisywane św. Franciszkowi dokładnie taki obraz kreuje.

Teorie ezoteryczno-konspiracyjne skupiają się zatem na motywie, że pontyfikat Franciszka to znak czasów ostatecznych. Miałby on być albo „ostatnim papieżem dobrej ery” (według niektórych tradycjonalistów, Franciszek kończy sukcesję legalnych papieży, a po nim będzie uzurpator i Antychryst), albo wręcz „fałszywym papieżem” już teraz (według skrajnych wizjonerów pokroju Mary Divine Mercy czy abp. Viganò)​.

W kulturze masowej dyskutuje się też o tym, czy Benedykt XVI nie był przypadkiem „katechonem” (biblijnym „Powstrzymującym” z II rozdziału Drugiego Listu do Tesaloniczan, który wstrzymywał działanie Złego), a po jego odejściu droga dla Antychrysta stoi otworem. Są to pomysły czysto spekulacyjne, ale pokazujące lęk: coś się skończyło, coś nieznanego nadchodzi.

Kościół oficjalnie nie wspiera tych teorii, ostrzegając wręcz przed „apokaliptyczną paranoją”. Papież Franciszek, komentując np. pandemię i kryzysy, wskazał by patrzeć z nadzieją, a nie doszukiwać się kar Bożych czy przepowiedni w każdym wydarzeniu. Dopuszczał on jednak dyskusję o Apokalipsie – sam wspomniał kiedyś, że „mamy być przygotowani na przyjście Pana”, choć nie znamy dnia ani godziny.

Co dalej z Kościołem?

Jak widać, wachlarz przepowiedni i przewidywań dotyczących losów Kościoła po śmierci papieża Franciszka jest bardzo szeroki – od uznanych orędzi wzywających do nawrócenia, przez głosy świętych wskazujące na próby i odrodzenie, aż po kontrowersyjne wizje wieszczące upadek autorytetu papieskiego.

Tradycyjne katolickie proroctwa (Fatima, Akita, Jan Bosko) są generalnie zgodne co do tego, że Kościół czeka oczyszczenie przez cierpienie, ale nie kończy się to unicestwieniem, lecz tryumfem – czy to w formie ziemskiego pokoju (Maryjnego triumfu), czy ostatecznego zwycięstwa w chwale nieba.

Współczesne przepowiednie mistyków często rozwijają te wątki – czasem w duchu głębokiej jedności z papieżem (np. Medjugorje), a czasem w duchu buntu (jak Mary Divine Mercy).

Analizy teologów natomiast sprowadzają te wizje na ziemię: przypominają, że Kościół jest z bosko-ludzkiej natury nieśmiertelny, lecz zapewne stanie się mniejszy i biedniejszy, zanim znów zakwitnie.

Teorie spiskowe malują najbardziej dramatyczne scenariusze – bazują jednak na wątpliwych źródłach i często sprzeciwiają się zasadom wiary (np. kwestionując ważność papieża).

Nie ulega wątpliwości, że czasy współczesne są naznaczone kryzysem i przełomem. Papież Franciszek jest postacią, która ten przełom odzwierciedla – jedni widzą w nim odnowiciela prowadzącego Kościół na peryferie świata, drudzy zwiastun zamętu.

Przepowiednie pozwalają dostrzec, że takie napięcia były przewidziane (np. Akita o „biskupie występującym przeciw biskupowi”​, czy Emmerich mówiąca o „dwóch obozach”​). Jednocześnie wskazują na nadzieję: niemal wszystkie kończą się wizją ocalenia „reszty” wiernych i zwycięstwa Chrystusa. W Fatimie Maryja zapewnia: „Moje Niepokalane Serce zatriumfuje” – co interpretowane jest jako obietnica odnowy Kościoła po wielkim ucisku.

Co nastąpi konkretnie po śmierci Franciszka, przekonamy się niebawem. Być może konklawe wybierze papieża Afrykanina czy Azjatę, co będzie spełnieniem marzeń wielu katolików z Południa i pewnych proroctw (Nostradamus, Malachiasz). A może kolejny papież będzie musiał zmierzyć się z takimi podziałami, że jego największym wyzwaniem będzie utrzymanie jedności – i wypełni tym samym misję „Piotra” w najgłębszym sensie.