JAK AGENDA 2030 CHCE PODŁĄCZYĆ LUDZKOŚĆ DO ”INTERNETU CIAŁ”

Jeden z głównych amerykańskich think-tanków opracował w 2020 r. dla amerykańskiego rządu dokument „The Internet of Bodies. Opportunities, Risks, and Governance” dotyczący rozszerzającego się rynku urządzeń komunikacyjnych zbierających i przetwarzających dane z ludzi tworzących zbiorczo tzw. Internet Ciał (IoB – Internet of Bodies) lub jak to określają inne dokumenty Internetu Ludzi.

Dokument opisuje wchodzące od dłuższego czasu na rynek technologie Internetu Rzeczy i NBIC rozszerzające zdolności obecnie istniejących już urządzeń o możliwości cyfrowego zbierania, przetwarzania biologicznych danych i komunikowania się z internetem lub kompletnie nowe urządzenia w tym zakresie. W tym artykule nakreślimy rozwój i wprowadzanie tych urządzeń IoB oraz związaną z tym problematykę.

Internet Ciał IoB.

Dokument RAND podaje definicje sprzętu IoB jako urządzeń mogących „śledzić, rejestrować i przechowywać miejsce pobytu użytkowników, funkcje organizmu oraz to, co widzą, słyszą, a nawet myślą. Urządzenia te różnią się znacznie pod względem sposobu ich użytkowania — niektóre są wolnostojące, na przykład pompy infuzyjne i łóżka szpitalne wyposażone w czujniki; inne nadają się do noszenia, takie jak monitory zdrowia i protezy; a inne są wszczepiane, takie jak urządzenia kardiologiczne i pigułki cyfrowe do połykania.” Są to więc urządzenia które wchodzą w bezpośrednią interakcję z człowiekiem i jego procesami życiowymi, pobierając i przetwarzając z niego dane.  

Dodatkowo stwierdzono, że jest to „szeroka gama „inteligentnych” urządzeń podłączonych do Internetu obiecujących konsumentom i firmom lepszą wydajność, wygodę, efektywność i rozrywkę. W ramach tego szerszego Internetu rzeczy (IoT) znajduje się rozwijająca branża urządzeń, które monitorują ludzkie ciało, zbierają dane dotyczące zdrowia i inne dane osobowe oraz przesyłają te dane przez Internet. Nazywamy te nowe technologie i gromadzone przez nie dane Internetem ciał (IoB).”

„Urządzenia IoB występują w wielu formach. Niektóre są już w powszechnym użyciu, na przykład zegarki fitness na rękę, monitory lub rozruszniki serca, które przekazują dane o sercu pacjenta bezpośrednio do kardiologa. Inne produkty, które są w trakcie opracowywania lub nowo wprowadzone na rynek, mogą być mniej znane, takie jak produkty do spożycia, które zbierają i wysyłają informacje o jelitach danej osoby, implanty z mikroczipami, urządzenia do stymulacji mózgu i toalety podłączone do Internetu.” dodają autorzy.

Generalnie urządzenia IoB zdefiniowano jako urządzenie, które:
• zawiera oprogramowanie lub możliwości obliczeniowe
• może komunikować się z podłączonym do Internetu urządzeniem lub sieciom i spełnia jedno lub oba z poniższych warunków:
1. gromadzi generowane przez osobę dane zdrowotne lub biometryczne.
2. może zmienić funkcję ludzkiego ciała.

Urządzenia IoB.

O ile sportowe zegarki czy funkcje medyczne w telefonach są już obecne od kilku lat to dokument nakreśla kilka nowych typów urządzeń dopiero testowanych na całym świecie.

Jednym z nich są urządzenia sczytujące mózgi obywateli określone jako neuro-urządzenia sygnalizujące i odczytujące obszary mózgu. Dokument podkreślił, iż rozszerzanie możliwości tych urządzeń na odczyt i zapis danych w mózgu „może ostatecznie zostać wykorzystane do wpływania na myśli ludzi w dobroczynnych lub złych celach”. Takie urządzenia są od lat testowane w Chinach a w tym roku podano, iż testuje się je już w krajach Zachodu. Dokument dalej robi pobieżny przegląd już obecnych rozwiązań na rynku pracy.       

„Niektóre organizacje próbowały wykorzystać IoB do zarządzania pracownikami. […] Amazon opatentował technologie opaski, która może śledzić zachowanie pracowników i która wibruje, aby zachęcić ich do osiągnięcia większej produktywności (Solon, 2018). Inne technologie mają na celu określenie, kiedy pracownicy są senni lub rozproszeni (Derousseau, 2017). Badacze tworzą urządzenia ubieralne, które rzekomo śledzą wydajność pracownika w miejscu pracy (np. ilość czasu spędzonego w pracy, przerwy w pracy, aktywność fizyczną i poziom snu) z około 80-procentową dokładnością (Holley, 2019). Możliwości te mogą przynieść korzyści pracodawcom i sprawić, że pracownicy będą bardziej wydajni i skoncentrowani na danych (Knack i in., 2019), ale mogą zrazić pracowników i zaszkodzić retencji, jeśli pracownicy uznają je za natrętne i niepotrzebne. Przymusowe przyjęcie technologii IoB najprawdopodobniej nastąpi w systemie wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych.” czytamy w dokumencie, który nie wprost podkreśla na końcu, iż jest to częściowo technologia więziennego dozoru, którą próbuje się obecnie przenieść na ogół społeczeństwa.

Inne urządzenia podane w dokumencie obejmują:

• Programowalne pompy infuzyjne i systemy redukcji błędu dawki – obecnie powszechnie stosowane w szpitalach do dożylnego podawania leków.

• Łóżka, które zawierają czujniki temperatury ciała, bicia serca, krwi, tlenu, ciśnienia lub innych danych, które przesyłają dane do systemu centralnego.

• Skomputeryzowane urządzenia, które dostarczają insulinę w sposób ciągły, próbując naśladować produkcję insuliny z trzustki.

• Protezy z czujnikami elektronicznymi do wykrywania drobnych ruchów mięśni w celu operowania protezami kończyn.

• Zegarki i inne urządzenia do noszenia, które stale monitorują użytkownika i ostrzegają członków rodziny oraz opiekunów w przypadku wystąpienia nieprawidłowych wzorców ruchowych podobnych do tych, które są spowodowane napadami drgawkowymi, epileptycznymi.

• Interfejsy mózg-komputer BCI – wykorzystują elektrody, które przekazują sygnały z mózgu do komputera. Mogą być albo wszczepione do mózgu albo nieinwazyjne (do noszenia lub przymocowane do czaszki). BCI mają na celu odczyt i zapis danych bezpośrednio z mózgu lub sterować protezami kończyn umysłem.

• Głęboka stymulacja mózgu — zabieg chirurgiczny polegający na wszczepieniu elektrod do części mózgu i łączenie ich z małym urządzeniem elektrycznym wszczepionym w klatkę piersiową.

• Neuro-urządzenia do noszenia na głowie rejestrujące i monitorujące aktywność mózgu oraz stymulujące mózg za pomocą sygnałów elektrycznych. Niektóre są używane, aby zachęcić użytkownika do wykonywania ćwiczeń mózgu; inne mogą wysłać sygnały do mózgu, aby leczyć takie stany, jak przewlekły ból, depresja, zespół deficytu uwagi czy zespół stresu pourazowego.

• Bransoletki, zegarki, pierścionki i aplikacje na smartfony, które śledzą kroki, tętno, wzorce snu i
  inne dane fizyczne, takie jak ilość alkoholu spożytego przez użytkownika.

• Psychiczne i emocjonalne czujniki – wolnostojące i nadające się do noszenia czujniki mogą oceniać stan psychiczny i emocjonalny użytkownika poprzez analizę twarzy, mowy, intonacji głosu oraz innych sygnałów dźwiękowych i wizualnych.

• RFID i mikroczipy do komunikacji bliskiego pola (NFC) wszczepiane w ludzkie ciała w celu przechowywania informacji, takich jak imię i nazwisko czy adres.

• Meble i urządzenia podłączone do Internetu, które śledzą i dostarczają informacji zwrotnych na temat samopoczucia użytkownika w domu. Należą do nich toalety, które monitorują mocz i poziom cukru oraz zgłaszają wyniki za pośrednictwem aplikacji; wagi zintegrowane z aplikacjami zdrowotnymi do śledzenia i analizowania wahań w organizmie masy ciała, wskaźnika masy ciała czy masy wody.

• Produkty „FemTech” – technologie mające na celu poprawę zdrowia kobiet. Obejmują one połączone urządzenia do noszenia, które mierzą śluz w celu śledzenia płodności, urządzenia, które pomagają kobietom wzmacniać ich miednicę poprzez zachęcanie i śledzenie ćwiczeń oraz czujniki, które mierzą skurcze podczas porodu.

• Odzież zawierająca czujniki rejestrujące temperaturę ciała i dostosowujące się, aby zapewnić użytkownikowi wygodę. Istnieją również produkty dla niemowląt, takie jak pieluchy, które wykorzystują aplikację podłączoną przez Bluetooth do wykrywania i zgłaszania wypróżnienia.

• Biosensory zintegrowane z tkankami – mogą zapewnić bardziej precyzyjne i ekspansywne bio-śledzenie niż tradycyjne urządzenia do noszenia. Te wszczepione czujniki mogą mieć również dodatkowe funkcje, takie jak interfejs na skórze, który umożliwia użytkownikowi zdalne sterowanie innymi urządzeniami.

• Okulary, które wykorzystują aktywność mózgu i ruchy gałek ocznych do śledzenia uwagi. Przeznaczone są do użytku w szkole lub podczas jazdy i zapewniają dźwiękową lub dotykową informację zwrotną, gdy wyczują, że użytkownik jest nieuważny.

• Cyfrowe pigułki do połknięcia — w 2017 r. FDA zatwierdziła pierwszą cyfrową pigułkę: tabletki arypiprazolu z wbudowanym w pigułkę czujnikiem, który rejestruje przyjmowanie leku. System działa poprzez wysyłanie wiadomości z czujnika pigułki do plastra do noszenia, który przesyła informacje do aplikacji mobilnej, dzięki czemu pacjenci i lekarze mogą śledzić przyjmowanie leku na swoich smartfonach.

• Wszczepialne inteligentne stenty- stenty są tradycyjnie używane do ponownego otwierania zatkanych naczyń krwionośnych. Inteligentne stenty umożliwiają ciągłość monitorowania przepływu krwi przez stent i ostrzegania o możliwości wystąpienia nowych zatkań.

Bazy danych i problematyka IoB.

Podobnie jak rozwoju internetu pozwolił na masowe wykradanie danych od wszystkich obywateli tak obecnie rozwój Internetu Ciał IoB pozwoli na wykradanie danych biometrycznych, biologicznych i ostatecznie przez NBIC/BCI myśli obywateli.

Już dziś funkcjonują cyfrowe repozytoria historii medycznej pacjenta EHR, które w czasie rzeczywistym oferują autoryzowanym użytkownikom informacje o pacjencie. Jak stwierdza dokument te bazy danych „zawierają historie medyczne i leczenia pacjentów, i mogą wykraczać poza standardowe dane kliniczne gromadzone w biurze usługodawcy i mogą obejmować zachowania, sytuacje życiowe i historię rodzinną. Wyrafinowane EHR mogą również zawierać dane genetyczne i dane z urządzeń do noszenia oraz z wielu innych źródeł.” Jak podaje dokument te bazy danych będą rozszerzane na absorpcję danych z IoB i będą wykorzystywane przez prywatne i rządowe instytucje do ich własnych celów.

Pobieżnie dokument RAND opisuje pole zagrożeń związanych z ekspansją urządzeń IoB stwierdzając, że „Urządzenia IoB zbierają poufne dane osobowe, które mogą zostać wykorzystane przez zagranicznych przeciwników do prowadzenia szpiegostwa lub ingerencji w wartości i praktyki ważne dla Amerykanów.”

Dalej czytamy „W 2018 roku firma fitness Strava opublikowała szczegółowe informacje geolokalizacyjne dotyczące tras ćwiczeń swoich użytkowników. Departament Obrony zachęcał do stosowania takich urządzeń monitorujących stan zdrowia w celu zwalczania epidemii otyłości i przeprowadził program pilotażowy, w ramach którego w 2013 r. rozdano monitory sprawności ponad 2000 żołnierzom i 20 000 w 2015 r.. Mapy opublikowane przez Strava były tak szczegółowe i wszechstronne, że potencjalnie ujawniły ukryte bazy wojskowe i obozy amerykańskiego personelu wojskowego i cywilnego oraz miejsca życia członków służby (Hern, 2018).

Po incydencie wojsko zmodyfikowało swoją politykę i nie zezwala już członkom służb na korzystanie z takich aplikacji lub urządzeń (Copp, 2018). […] W 2016 roku chińska firma Kunlun przejęła kontrolę nad Grindr, popularną aplikacją randkową dla gejów, ale zgodziła się ją sprzedać w maju 2019 roku po dochodzeniu CFIUS (Wang, 2019). Chociaż CFIUS nie ujawnił konkretnych powodów swojego sprzeciwu wobec przejęcia własności baz danych Grindr przez chińczyków, informacje o lokalizacji użytkowników, wiadomościach i statusie HIV budzą obawy o szantażowanie urzędników amerykańskich lub kontrahentów rządowych (Bauerle Danzman i Gertz, 2019).”

Tak więc amerykańskie instytucje rządowe już wyłączyły się i w dużej mierze swój personel z IoB, pozwaląjąc natomiast, aby objął on rynek cywilny narażając obywateli na takie same problemy. Wojsko już w 2022 roku przygotowało odpowiednią jednostkę do zarządzania procesem wdrożeń i rozwoju m.in. tych bio-medycznych technologii. Powołano Agencję Zaawansowanych Projektów Badawczych dla Zdrowia ARPA-H lub HARPA, która zmilitaryzowała obszar medycyny podobnie jak DARPA zmilitaryzowała rozwój technologiczny.

Podsumowanie.

Oprócz więc problematyki wykradania prywatnych danych, hakowania czy zewnętrznego kontrolowania urządzeń IoB przez internet istnieje też obszar wykorzystywania ich do działań militarnych co opisano m.in. w dokumencie amerykańskiej armii  “Visualizing the Tactical Ground Battlefield in the Year 2050: Workshop Report” opisując obszar “Modelowania poznawczego przeciwników”. Stwierdzono w nim, że analizy całych populacji będą możliwe dzięki “różnego rodzaju sensorom, które będą wszechobecne” i które również będą instalowane “wewnątrz ludzi”.

Pozwolą one na tworzenie “informacji w celu wspierania indywidualnego, dynamicznego modelowania poznawczego (stan fizyczny ma wpływ na zdolności poznawcze i przetwarzanie). Oprócz dostępności informacji znacznie poprawi to indywidualne modelowanie poznawcze. Takie modele oferują możliwość rozbicia organizacji i działalności przeciwnika w sposób efektywny kosztowo, porównując to do dzisiejszych możliwości.” Tym samym takie urządzenia będą mogły być wykorzystywane do namierzania i zabijania wrogów.

Z drugiej strony jak podały publikacje NATO przez tego typu urządzenia będzie również kontrolowana percepcja całych populacji i jak widzimy przez NBIC/BCI wręcz myśli obywateli. Być może adekwatnie cała technologia nazwana została przez RAND Internetem Ciał ponieważ otwiera ludzi na możliwość bezwiednego sterowania ich zachowaniami i ostatecznie ich automatyzacji. Taka zzombifikowana populacja nie będzie w dłuższym okresie czasu w stanie utrzymać swoich ludzkich cech i będzie mogła być sterowana przez IoB jak zwykłe urządzenia.